Thema: Citizen Science

“wetenschappelijk onderzoek dat in zijn geheel of gedeeltelijk wordt uitgevoerd door vrijwilligers, vaak in samenwerking met of onder begeleiding van wetenschappers met een professionele aanstelling”

bron: wikipedia

Citizen Science is in Nederland een veelgebruikt instrument om (extra) natuurdata te verzamelen. Naast generieke platforms zoals waarneming.nl, ontstaan er ook steeds meer projecten rondom hele specifieke onderwerpen.

Wij zijn bij verschillende van die projecten betrokken. Op deze themapagina hebben we onze ervaring met citizen science gebundeld.

Waterdiertjes.nl

Waterdiertjes.nl is een prachtig voorbeeld van Citizen Science: door hun schepnetvangsten te noteren, helpen scholieren onderzoekers een beter beeld te krijgen van de waterkwaliteit.

Het platform is in 2018 opgericht en wordt geleid door GLOBE Nederland, Wageningen University & Research, IVN Natuureducatie, Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), Waterschap Brabantse Delta en Tauw.

Om waterdiertjes structureel te laten bijdragen aan kennis van waterkwaliteit, vroegen zij ons in 2021 te helpen om het platform te verbeteren. We optimaliseerden de interne architectuur, en ontwierpen nieuwe features die (potentiële) deelnemers nog meer stimuleren om mee te doen en wetenschappers betere instrumenten bieden voor onderzoek naar waterkwaliteit.

NDFF datavalidatie

AI prototype NDFF

Aan de NDFF (Nationale Databank Flora en Fauna) worden jaarlijks
miljoenen natuurwaarnemingen toegevoegd. Verreweg het grootste deel is afkomstig uit Citizen Science, zoals waarneming.nl en specialistengroepen.

In de nieuwe Omgevingswet is de NDFF opgenomen als natuurregister, één van de gegevensbestanden die noodzakelijk zijn voor de onderbouwing van de uitvoering van het natuurbeleid en –beheer, en voor de uitvoering van de wettelijke taken vanuit de Wet natuurbescherming en de Omgevingswet.

Nieuwe waarnemingen worden beoordeeld door een automatisch validatieproces, op basis van dataregels. Als dit proces waarnemingen als ‘onzeker’ beschouwt, worden ze voorgelegd aan menselijke experts.

Een aantal van die waarnemingen wordt daadwerkelijk door de experts afgekeurd. Maar verreweg de meeste markeren ze alsnog als ‘betrouwbaar’. Dat komt omdat de dataregels statisch en strikt zijn. Hierdoor worden de meeste onbetrouwbare waarnemingen goed gedetecteerd, maar worden ook heel veel onnodig aan de experts voorgelegd. Als het automatische proces betrouwbare data beter kan herkennen, bespaart dit de experts veel tijd. Zij kunnen zich dan beter richten op de uitzonderingen en onzekere waarnemingen.

Wij onderzochten voor BIJ12 of machine learning hierin een rol kan spelen. De uitkomst was positief: met het algoritme dat we bouwden, zouden validatoren op deze dataset ruimschoots driekwart minder werk voorgelegd krijgen, waarbij alle relevante onzekere waarnemingen nog steeds zijn ingegrepen.

Vangstenregistratie.nl (SVR)

SVR (Sportvis Vangsten Registratie) is ontstaan in 2001, en daarmee één van de oudste digitale citizen science platforms van Nederland. Onze oprichter Jorrit ontwikkelde de eerste versie van de website, later volgden de website www.vangstenregistratie.nl en de populaire invoerapp “Vangsten” voor iOS en Android.

Het basisidee van SVR was, en is nog steeds, dat er gezamenlijke kennis ontstaat als je jou kleine datasetje samenbrengt met die van anderen. In het platform kan iedereen dan ook elkaars vangsten zien, en de collectieve data analyseren.

Inmiddels draagt SVR regelmatig bij aan onderzoeken naar vis en water in Nederland. SVR-data is opgenomen in verschillende visatlassen, en wordt geïmporteerd in de nationale databanken van het Natuurloket en NLBIF.

Citizen Science platform of webapp?

Heb je ook een krachtige en gebruiksvriendelijke digitale tool nodig om jouw citizen science project te ondersteunen?

We denken graag met je mee. Stuur een e-mail naar of vul het formulier in: